Zaimki osobowe w celowniku w niemieckim

Zaimki osobowe w celowniku w języku niemieckim – jak ich używać?

Całkiem niedawno rozmawialiśmy o niemieckich zaimkach osobowych w mianowniku. Jesteśmy przekonani, że doskonale pamiętasz wszystko, czego się wtedy dowiedziałeś. 😉 Dziś pójdziemy o krok dalej i zajmiemy się zagadnieniem, którym są zaimki osobowe w celowniku. Niemiecki Dativ też nie jest Ci obcy, dlatego na pewno świetnie sobie poradzisz. Podzielimy się z Tobą ściągą zawierającą czasowniki, które zawsze występują w celowniku i wyjaśnimy, którego pytania kontrolnego używać, by ułatwić sobie naukę. Nasza lektorka Justyna mieszka w Niemczech, więc zna wiele przykładów z życia codziennego, które udowodnią Ci, że gramatyka niemiecka może być zrozumiała i ciekawa. Bierzmy się do roboty!

Czym są zaimki osobowe?

Zaimki osobowe zastępują rzeczownik, który został już wcześniej wymieniony. Zaimki podlegają odmianie. Każda osoba ma swój własny zaimek osobowy. 

Z zaimków osobowych korzystamy wtedy, gdy mówimy o sobie lub o innych ludziach. Używając tych krótkich zaimków osobowych, nie musimy powtarzać rzeczownika przez cały czas.

Zaimki osobowe w mianowniku

Rozpoczniemy od krótkiego podsumowania. Masz już pewne pojęcie na temat zaimków w mianowniku. Poniżej przedstawiamy zestawienie par zdań: w pierwszym zdaniu używamy pełnych imion i nazwisk, natomiast w drugim wyłącznie zaimków osobowych.

Liczba pojedyncza – Singular

• Ich bin Justyna. Ich wohne in München. – Jestem Justyna. (Ja) mieszkam w Monachium.
• Das ist Anna. Sie wohnt in Hamburg. – To jest Anna. (Ona) mieszka w Hamburgu.
• Das ist Jan. Er wohnt in Berlin. – To jest Jan. (On) mieszka w Berlinie.

Liczba mnoga – Plural

• Das sind wir – Justyna und Eva. Wir wohnen in München. – To my – Justyna i Ewa. (My) mieszkamy w Monachium.
• Das seid ihr – Olaf und Mia. Ihr wohnt in Bremen. – To wy – Olaf i Mia. (Wy) mieszkacie w Bremie.
• Das sind Tim und Katja. Sie wohnen in Stuttgart. – To są Tim i Katja. (Oni) mieszkają w Stuttgarcie.
• Das sind Frau und Herr Müller. Sie wohnen in Köln. – To jest Pani i Pan Müller. (Państwo Müller) mieszkają w Kolonii.

Zaimki osobowe z Dativem

W języku niemieckim występują czasowniki, które zawsze wymagają określonego przypadku. Większość z tych czasowników wymaga użycia biernika (Akkusativ). Jest znacznie mniej czasowników, które wymagają użycia celownika (Dativ). Dopełnieniem w celowniku może być nie tylko rzeczownik lub osoba, ale również zaimek osobowy.

Sprawdź poniższe przykłady, w których użyliśmy czasownika „pomagać” wraz z zaimkami osobowymi w celowniku.

Liczba pojedyncza – Singular

• Das bin ich. Ich helfe mir (selbst). – To ja. Pomagam sobie (samemu).
• Das bist du. Ich helfe dir. – To ty. Pomagam ci.
• Das ist Thomas. Ich helfe ihm. – To jest Tomasz. Pomagam mu.
• Das ist Barbara. Ich helfe ihr. – To Barbara. Pomagam jej.
• Das ist ein Kind. Ich helfe ihm. – To dziecko. Pomagam mu.

Liczba mnoga – Plural

• Das sind wir. Ich helfe uns. – To my. Pomagam nam.
• Das seid ihr. Ich helfe euch. – To wy. Pomagam wam.
• Das sind Mark und Hildegard. Ich helfe ihnen. – To Mark i Hildegard. Pomagam im.
• Das sind Frau und Herr Schmidt. Ich helfe Ihnen. – To Pani i Pan Schmidt. Pomagam im.

Które czasowniki występują zawsze w celowniku?

W języku niemieckim istnieją czasowniki, które występują wyłącznie w celowniku. Zobacz 17 najważniejszych, które musisz znać na poziomie A1.

• antworten – odpowiadać
• danken – dziękować
• erzählen – opowiadać
• fehlen – brakować
• geben – dawać
• gefallen – podobać się
• gehören – należeć
• glauben – wierzyć
• gratulieren – gratulować
• helfen – pomagać
• passieren – zdarzać się
• schaden – szkodzić
• schmecken – smakować
• vertrauen – ufać
• zeigen – pokazywać
• zuhören – słuchać kogoś
• zustimmen – zgadzać się

Czy czasowniki mogą łączyć się czasem z celownikiem, a czasem z biernikiem?

Wiele czasowników może występować zarówno z Akkusativem, jak i z Dativem. Aby rozpoznać, która część zdania jest w Dativie, należy zadać pytanie kontrolne, którego wymaga Dativ. Pytanie w celowniku brzmi:

• Komu? Wem?

Przykłady czasowników, które łączą się z Dativem i Akkusativem:

• bringen – przynosić
• passen – pasować
• erklären – wyjaśniać
• empfehlen – polecać
• vorschlagen – proponować

Jak rozpoznać w zdaniu dopełnienie w Dativie?

Dativ rozpoznasz, zadając odpowiednie pytania kontrolne.

Das ist mein Bruder. Es gibt ein Problem. – To jest mój brat. Jest problem.

Ich erkläre ihm das Problem. – Ja wyjaśniam mu problem.

• Wer? (Nominativ) → ich
• Kto? (mianownik) → ja

• Was mache ich? (Verb)  → erkläre
• Co robię? (czasownik) → wyjaśniam

• Wem erkläre ich? (Dativ) → ihm
• Komu wyjaśniam? (celownik) → mu

• Was erkläre ich? (Akkusativ) → das Problem
• Co wyjaśniam? (biernik) → problem

Zaimki osobowe w celowniku w niemieckim – co musisz zapamiętać?

Znakomicie! Znasz już każdy zaimek osobowy w celowniku. Niemiecki jest mniej skomplikowany, niż mogłoby się wydawać, prawda? Wiesz już jak używać zaimków osobowych w celowniku. Z radością zapraszamy Cię na nasz kurs niemieckiego online na poziomie podstawowym, gdzie pogłębimy ten temat, łącząc go ze słownictwem dotyczącym samopoczucia. Na bieżąco będziemy dzielić się z Tobą autorskimi materiałami i wspierać, gdy będziesz tego potrzebować.

Nie ustalamy sztywnych godzin zajęć, bo zależy nam na tym, by kursanci mogli poznawać niemiecki dla początkujących w najwygodniejszy dla nich sposób. To Ty decydujesz gdzie i kiedy będziesz zdobywać wiedzę. Zaufało nam już spore grono osób. Mamy nadzieję, że to właśnie Ty będziesz kolejną z nich. 🙂 Do zobaczenia! Los geht’s!