Czasowniki rozdzielnie złożone w niemieckim

Czasowniki rozdzielnie złożone w języku niemieckim – naucz się je rozpoznawać!

Czasowniki są wszystkim dobrze znane. Trudno byłoby nam się bez nich porozumiewać, prawda? Niektóre z nich czuły się trochę samotne i dlatego znalazły sobie towarzystwo w postaci przedrostków. 🙂 To czasowniki rozdzielnie złożone. Niemiecki stanie się dla Ciebie znacznie prostszy, gdy je zapamiętasz oraz nauczysz się tego, w jaki sposób je odmieniać. Wyjaśnimy Ci też, jak budować zdania z ich użyciem i na którym miejscu powinny się w nich znaleźć. Już kręci Ci się w głowie z nadmiaru wrażeń? Spokojnie, gramatyka niemiecka nie jest taka straszna, gdy tłumaczy się ją na podstawie prostych przykładów. Taki właśnie mamy plan. Do dzieła!

Co to są czasowniki rozdzielnie złożone?

Czasowniki rozdzielnie złożone (po niemiecku “trennbare Verben”) to czasowniki z krótkim wyrazem umieszczonym przed nimi (zwanym przedrostkiem lub prefiksem). Prefiks odłącza się od czasownika podczas odmiany i przesuwa się na koniec zdania. 

• aufstehen – wstawać
• Ich stehe immer um 7 Uhr auf. – Zawsze wstaję o godzinie 7.

Do czego służą prefiksy/przedrostki?

Dzięki prefiksom czasownik może całkowicie zmienić swoje znaczenie. Zapewne znasz czasownik „stać – stehen”. Jeśli dodamy do niego przedrostek „auf”, powstanie zupełnie nowy czasownik: wstawać – aufstehen.

Jakie przykładowe przedrostki możemy dodać do czasownika “stehen”? Jak bardzo zmieni się jego znaczenie?

stehen – stać

• ab|stehen – sterczeć/odstawać
• Meine Haare stehen ab. – Moje włosy sterczą/odstają.
• an|stehen – stać w kolejce
• Stehen Sie auch an? – Czy Pan/Pani też stoi w kolejce?
• auf|stehen – wstawać
• Sie steht früh auf. – Ona wcześnie wstaje.

Jakie przedrostki musisz znać na poziomie A1?

Jest kilka przedrostków, które musisz znać na poziomie A1.

• ab|
• an|
• auf|
• aus|
• ein|
• fern|
• los|
• mit|
• weg|
• zurück|

Skąd wiadomo, że mamy do czynienia z czasownikami rozdzielnie złożonymi?

Prefiks decyduje o tym, które czasowniki są rozdzielnie złożone. Czasowniki z przedrostkami takimi jak ab-, an-, auf-, aus-, ein-, fern-, los-, mit-, weg-, zurück- są zawsze rozdzielnie złożone. Istnieją również czasowniki nierozdzielnie złożone. Mają inne przedrostki. Czasowniki rozdzielnie złożone można również rozpoznać po ich wymowie. W przypadku czasowników rozdzielnie złożonych, akcent pada zawsze na przedrostek.

Jak tworzy się zdania z czasownikami rozdzielnie złożonymi?

W zdaniach głównych odmieniany czasownik znajduje się na pozycji 2, a przedrostek na końcu zdania.

• ausgehen → Ich gehe heute Abend aus. – Wychodzę dziś wieczorem.
• einkaufen → Ich kaufe in diesem Laden ein. – Robię zakupy w tym sklepie.
• mitnehmen → Du nimmst ein Geschenk mit. – Zabierasz ze sobą prezent.

Jak tworzymy pytania z czasownikami rozdzielnie złożonymi?

Pytania tworzy się podobnie jak w przypadku zwykłych czasowników, z tą różnicą, że przedrostek znajduje się na końcu pytania (tak jak w zdaniach). 

Pytanie tak/nie (Ja/Nein-Frage)

• Stehst du auf? – Wstajesz?

Pytanie z zaimkiem pytającym (W-Frage): 

• Warum stehst du schon auf? – Dlaczego już wstajesz?

Jak tworzymy zdania z czasownikami modalnymi i rozdzielnie złożonymi?

Na drugim miejscu w zdaniu pojawia się czasownik modalny w odmienionej formie. Jak pamiętasz, w takim zdaniu drugi czasownik ląduje na samym końcu w podstawowej formie, a więc w bezokoliczniku. Podobnie jest w przypadku czasowników rozdzielnie złożonych. Cały czasownik (razem z “przyczepionym” z przodu przedrostkiem) ląduje na końcu zdania w niezmienionej formie.

• Ich will meine Tante einladen. – Chcę zaprosić moją ciocię.
• Ihr solltet nicht fernsehen. – Nie powinniście oglądać telewizji.
• Ich muss mich schnell anziehen. – Muszę się szybko ubrać.
• Mein Sohn muss sein Zimmer aufräumen. – Mój syn musi posprzątać swój pokój.
• Ich kann mir den Film morgen anschauen. – Film mogę obejrzeć jutro.

Przykładowe zdania z czasownikami rozdzielnie złożonymi

Jak już dobrze wiesz, po zaprezentowaniu teorii nigdy nie zostawiamy Cię z pustymi rękami. 😉 Dziś też zaserwujemy Ci kilka praktycznych przykładów z czasownikami rozdzielnie złożonymi w roli głównej. Przeczytaj je, zapoznaj się z czasownikami i spróbuj ułożyć kilka własnych, prostych zdań. Może opiszesz krótko swój przebieg dnia? 🙂 Słownictwo do tego tematu znajdziesz w naszym bliźniaczym wpisie w temacie “Tagesablauf”. Viel Erfolg!

• Ich steige ins Auto ein. – Wsiadam do samochodu.
• Ich wähle ein Gericht aus. – Wybieram danie.
• Ich hole mein Kind vom Kindergarten ab. – Odbieram moje dziecko z przedszkola.
• Mein Sohn räumt sein Zimmer auf. – Mój syn sprząta swój pokój.
• Ich komme um 8 Uhr im Büro an. – Do biura przyjeżdżam o godzinie 8.
• Der Mann bringt den Müll weg. – Mężczyzna wynosi śmieci.

Czasowniki rozdzielnie złożone – niemiecki bez tajemnic

Gratulacje, całkiem sprawnie poruszasz się już w gąszczu prefiksów, z którymi występują czasowniki rozdzielnie złożone w niemieckim. Odmiana i ich odpowiednia kolejność… w tym szaleństwie jest metoda, możesz nam wierzyć! Praktyka czyni mistrza, dlatego zapisz się na nasz kurs niemieckiego online na poziomie podstawowym. Wrócimy do tego zagadnienia podczas zajęć poświęconych na opisywanie przebiegu dnia.

Sekret naszej skuteczności tkwi w kompleksowym podejściu do nauki. W nowoczesnej aplikacji na telefon otrzymasz porcję słówek, a następnie podzielimy się z Tobą zasadami gramatycznymi i listą zawierającą czasowniki rozdzielnie złożone w niemieckim. Przykłady ukazujące sedno problemu, ćwiczenia i dawka motywacji – to nasz przepis na sukces. Dołącz do nas, a niemiecki dla początkujących przestanie być dla Ciebie czarną magią! Los geht’s!